Dit event is al begonnen/geweest.

Lezing: Heerhugowaard was tot 1631 één grote binnenzee

Lezing: Heerhugowaard was tot 1631 één grote binnenzee

1 / 5
Bijna vol
don 19 jan
19.45 - 21.30
Heerhugowaard - Noord-Holland
40 - 65 jaar
€ 5,00
Uitleg kosten
Kaartje

Deelnemers 1 / 5

Omschrijving

De grote Waert herzien, lezing door Henk Komen.
De ontwikkeling van de polder Heerhugowaard begint bij de drooglegging van de Grote Waert in 1631. Over de Waert van voor 1631 is weinig bekend. Hoe zag die Grote Waard eruit? De kaarten die we kennen zijn reconstructies die later zijn gemaakt. De Waard staat ingetekend zoals die er rond 1600 uitzag. Henk Komen heeft de bronnen en de literatuur opnieuw bekeken. Op basis van zijn bevindingen formuleert Henk Komen een hanteerbaar uitgangspunt voor een betere reconstructie voor het jaar 1300. Hij stelt nu dat het onwaarschijnlijk is dat de Waert ontstaan is door een stormvloed vanuit het noorden. Aannemelijker is dat een klein binnenmeer in het zuiden van Heerhugowaard geleidelijker groter werd.

Het ontstaan van de Grote of Zuider Waert wordt tot nu toe vaak gedateerd op 1248. Heel West Friesland was in de Middeleeuwen bedekt met veen. Door de intensieve ontginningen, maar ook door oxidatie en inklinking van het veen door ontwatering, ontstonden grote meren. De eerste meren ontstonden op de laagste plaatsen waar de oude rivieren liepen. Zo ontstond De Grote Waert op de plaats van het riviertje de Leek. Het water kan niet worden gestopt en de meren worden steeds groter. In de Middeleeuwen worden terpen aangelegd, die na verloop van tijd verbonden worden tot de eerste dijken. Maar de dijken zijn laag en zwak. In de 13e eeuw teisteren stormen het gebied, waardoor de dijken bezwijken. In 1248 en 1250 breken de dijken ten zuiden van Schagen door, zo ontstaan de merengebieden Schagerwaard en de Zuyder Waert. Door het water werden de oude woongronden weg weggevaagd. Op een aantal veeneilanden (druiplanden) na.
-----
Onze locatie is ook niet een toevalligheid. We komen samen in het voormalige gemaal aan de zuidelijke ringdijk, daar waar de polder het diepst is. Bij de drooglegging van 'De Grote Waert' in 1631 waren destijds 47 windmolens betrokken. Daarvan zijn slechts de 3 molens bij Rustenburg overgebleven. In 1877 werd het eerste gedeelte van het gemaal gebouwd op de plek waar eerder de poldermolens aan het zuidelijke einde van de Oostertocht stonden.

Stel een vraag